Bu blog yazısını AB tarafından finanse edilen “V2B: Sanat Mesleki Eğitim Kursiyerleri için Metaverse’de NFT Fırsatları Yaratmak” projesi için hazırladık ve proje referans numaramız 2022-1-DE02-KA210-VET-000080828. L4Y Learning for Youth GmbH tarafından Adana Çukurova Güzel Sanatlar Lisesi ve EMC Services Ltd işbirliğiyle koordine edilen “Metaverse Sosyal ve Kültürel Etkileri: Fırsatlar ve Zorluklar” giriş yazısındaki eğitim çerçevesiyle ilgili olarak hazırlanmıştır.
Teknolojik gelişmelerin hızla ilerlediği bir çağda metaverse’in ortaya çıkışı, hem dönüştürücü fırsatlar hem de sosyal ve kültürel sınırları aşan zorluklar yaratmıştır. Bu modül, metaverse’in sosyal dinamikler ve kültürel manzaralar üzerindeki derin etkisini inceleyerek, insan etkileşimini, kimliğini, eğlenceyi ve ötesini yeniden şekillendirme potansiyelini araştırıyor.
Bu yazı, gelişmekte olan teknolojiler, dijital icatlar ve çevrimiçi ilişkilerin geleceği ile ilgilenen öğrenciler için hazırlanmıştır. Ayrıca R2 kategorimizde daha fazla blog yazısı bulabilirsiniz. Bu yayınlardan biridir.
Metaverse Sosyal ve Kültürel Etkileri: Öğrenme Hedefleri
Bu modülün sonunda okuyucu şunları yapabilecektir;
- Metaverse kavramını ve bileşenlerini anlayacaktır.
- Metaverse’in yaygın olarak benimsenmesinin potansiyel sosyal sonuçlarını analiz edebilecektir.
- Metaverse’in kültürel normları ve etkileşimleri nasıl yeniden şekillendirebileceğini inceleyebilecektir.
- Metaverse’de gizlilik ve veri ile ilgili etik hususları değerlendirebileceklerdir.
- Sanal ekonomilerin ve para birimlerinin metaverse toplumları şekillendirmedeki rolünü keşfedebileceklerdir.
- Metaverse’in gerçek dünya ilişkileri ve iletişimi üzerindeki etkisini anlayabilecektir.
- Metaverinin kimliği ve kendini ifade etmeyi nasıl etkileyebileceğini inceleyecektir.
- Metaverste kapsayıcılık ve erişilebilirliğin zorluklarını ve fırsatlarını değerlendirecektir.
Metaverse Sosyal ve Kültürel Etkileri: Giriş
Metaverse konsepti büyüleyici ve devrim niteliğinde bir dijital deneyim sunuyor. Çoğu kişi bunu internetin sanal gerçeklik varisi olarak görüyor. Bu karmaşık ağ, keşif, iletişim ve faaliyetler için birbirine bağlı sanal dünyaları içerir. Metaverse, sosyal ve kültürel değişim için önemli bir potansiyel taşıyor. Bununla birlikte, çeşitli fırsatlar ve zorluklar da ortaya çıkarmaktadır. Bu blog yazısında metaverse ‘in sosyal ve kültürel etkileri ni inceleyeceğiz. Fırsatları vurgulayacak ve sunduğu zorlukları tartışacağız.
Geliştirilmiş Sosyal Bağlantı
Metaverse, coğrafi engelleri aşma potansiyeline sahip. Dünya genelindeki bireyleri birbirine bağlıyor. Gerçek zamanlı etkileşim imkanı sunuyor. Bu, işbirliği, sosyalleşme ve fikir alışverişini teşvik ediyor. Ortam son derece sürükleyici ve ilgi çekici. Metaverse, fiziksel sınırlamaları aşarak daha önce imkansız olan bağlantıları ve ilişkileri mümkün kılabilir. Metaverse evrenin günümüzdeki en belirgin etkisi, insan etkileşiminin kültürel kalıplarını dijital dünyaya taşımasıdır. Bu değişim, kültürel etkileşimlerin dijital ortamda nasıl evrildiğini gösteriyor.1
Hayal gücünün güzelliğin tek sınırını belirlediği bu yeni gezegende tüm insanlar yaşayabilir. Daha sonra bu topraklar, büyük şirketler de dahil olmak üzere önemli ekonomik oyuncuları kendine çekecektir. Ayrıca, bu yeni bölge üzerinde kapsamlı bir kontrol sağlamak için rekabet edecekler.
Bu şirketler Dünya’dakileri yansıtacak medeniyetler kurmayı hedefliyor. Dahası, herkesin her rolü yerine getirebileceği rüya şehirler inşa etmeyi öngörüyorlar. Bu şehirlerde insanlar gerçek dünyada mümkün olmayan şeyleri başarabilirler. Sonuç olarak, bu yeni dünya herkes için benzersiz fırsatlar sunacaktır.
Buna ek olarak, metaverse’i gerçek dünyanın sanallaştırılmış bir kopyası ve yapıştırması olarak da anlayabiliriz. Metaverse’de kullanıcılar gerçek dünyada yaptıkları her şeyi yapabilirler. Bir kariyer sahibi olabilir, metaverse kurallarına göre yasal sertifikalarla araziler, binalar ve arabalar satın alabilirler. Ayrıca, metaverse ait herhangi bir varlığı satmak, mevcut NFT’lere benzer şekilde ekonomik kazanç sağlayabilirler.
Yeni İfade Biçimleri
Öncelikle Metaverse kullanıcılar için yaratıcı bir alan sunar. Sanal kimliklerin, ortamların ve deneyimlerin tasarlanmasına olanak tanır. Buna sanal kıyafetlerin hazırlanması ve dijital sanatın sergilenmesi de dahildir. Böylelikle kullanıcılar kendilerini benzersiz ve yenilikçi bir şekilde ifade edebilirler.
Metaverse’de yüksek hızlı ağlar çok önemlidir. Sorunsuz veri iletimi, istikrarlı sahneler ve anında geri bildirim sağlarlar. Bu ağlar aynı zamanda fiziksel ortamlardan sanal eğitim ortamlarına sorunsuz geçişi de mümkün kılar. Metaverse’deki etkileşimli teknolojiler keşifsel öğrenmeyi, işbirliğini ve sosyal katılımı destekler. Yani çeşitli duyuları harekete geçirir ve gerçek zamanlı geri bildirim sağlarlar.
Erişilebilir Eğitim ve Öğrenim
Metaverse, sürükleyici ve etkileşimli öğrenme deneyimleri sağlayarak eğitimde devrim yaratma potansiyeline sahiptir. Eğitim kaynaklarına, simülasyonlara ve sanal sınıflara erişim sunarak, eğitimin önündeki engelleri kaldırabilirsiniz. Ayrıca, bu sayede yaşam boyu öğrenme sürecini teşvik edersiniz. Metaverse’deki öğrenciler soyut kavramları görselleştirebilir ve uygulamalı olarak öğrenebilirler. Bu yaklaşım kişiselleştirilmiş, ilgi çekici eğitim içeriği sunar. Eğitimde metaverse, fiziksel ve sanal öğrenmenin bir karışımıdır. Öğrencilerin zaman veya mekandan bağımsız olarak eğitim ortamlarına sınırsız erişim için giyilebilir cihazlar kullanmasına olanak tanır.
Sonuç olarak bu ortamda, dijital kimlikler gerçek zamanlı etkileşimleri kolaylaştırır. Böylelikle öğreniciler avatarlarla, akıllı NPC’lerle ve sanal öğrenme kaynaklarıyla etkileşime girebilirler. Bu da gerçek dünyadaki eğitim ortamlarına benzer bir varlık hissi yaratır. Bu nedenle, eğitimde metaverse bir dizi benzersiz öğrenme deneyiminin önünü açar (2).
Ekonomik Fırsatlar
Metaverse girişimcilik ve ekonomik büyüme için yeni yollar açar. Metaverse içindeki sanal ekonomiler, kullanıcıların dijital varlıklar, hizmetler ve deneyimler yaratmasına ve ticaretini yapmasına olanak tanır. Bu durum, yeni bir pazarın doğmasına yol açabilmekte. Sonuç olarak, sanal dünya tasarımı, programlama, içerik oluşturma ve sanal etkinlik yönetimi gibi alanlarda istihdam fırsatları oluşabilir. Ayrıca, Metaverse dünyası, sanat eğitimi alanındaki mesleki eğitim öğrencilerinin sanat eserlerinin dijital tasarımı ve pazarlanması konusundaki eğitimsel gelişimlerine katkı sağlayabilirler. Metaverse dünyasında girişimcilik üzerine yapılan çalışma sonuçları, ekonomik alanda bir fırsat olarak görülmektedir. Yaklaşan metaverse değişimine katılacak olanlar bu büyük fırsatı yakalayacaklardır. Metaverse, çoğu dijital deneyime açılan bir kapıdır. Aynı zamanda, tüm fiziksel deneyimlerin hayati bir bileşenidir. Ayrıca, bir sonraki büyük iş platformu olarak öne çıkmaktadır. Bu sistemin katılımcısı olmanın değeri ise büyük olacaktır. Mesleki eğitim öğrencilerinin bu alanda bilgilendirilmesi, girişimcilik becerilerini geliştirerek ekonomik fırsatları değerlendirmelerine katkı sağlayacaktır.
Kültürel Değişim ve Anlayış
Metaverse, kültürler arası etkileşimleri kolaylaştırma ve küresel anlayışı teşvik etme potansiyeline sahiptir. Farklı geçmişlerden gelen kullanıcılar bir araya gelir. Deneyimlerini paylaşırlar ve birbirlerinin kültürleri hakkında bilgi edinirler. Bu süreçte empati kurar ve çeşitliliğe değer verirler. Ayrıca, kültürel alışveriş, işbirliğine dayalı projeler ve kültürel mirasın sanal ortamda korunması için etkili bir platform sağlar. Metaverse gibi bir teknoloji gerçekten yaygın olarak uygulandığında, teknolojik determinizm gerçekleşmiş olacaktır. Gerçek hayatta iletişim kurmak gibi sosyal alışverişler çok küçük olabilmekte. Öğrenciler metaverse’in sanal dünyasında ve sosyal medyada buluşma ve etkileşim kurma konusunda oldukça deneyimlidir. Bu noktadan hareketle teknolojik belirlenimciliğin işleyişini anlayabiliriz. Metaverse’in varlığı, insan kültürü üzerinde büyük bir etki yaratacaktır. Ayrıca, metaverse insanların yeni bir kültür deneyimlemesine olanak tanıyacaktır.(1)
Metaverse Sosyal ve Kültürel Etkileri: Metaverse’deki Zorluklar
Metaverse bize eğitim veya diğer amaçlar için yenilikçi bakış açıları sunarken, metaverse ait bir dizi zorluğa karşı da tetikte olmalıyız: Teknoloji ve ekipman, Gizlilik ve veri güvenliği Etik ve ahlak, Bağımlılık, Kimlik ve sosyal etkileşim, vs. (2)
Ayrıca, dikkate alınması gereken bir diğer zorluk da Metaverse’de veri gizliliği ve güvenliğidir. Yeni teknolojiler daha gelişmiş güvenlik önlemleri gerektirmektedir. Bu da veri gizliliği ve koruması için şu anda mevcut olmayan yeni yaklaşımlar gerektirmektedir. Aslında artırılmış gerçeklik cihazı, bir izleme cihazına benzer. Bu nedenle, gizlilik kullanıcılar için önemli bir endişe kaynağı olacaktır. Ayrıca, bu giyilebilir cihazlar kamera özelliklerine de sahip olacaklardır. Bu sayede, kullanıcının kesin konumunu bilecek ve kullanıcı hakkındaki ayrıntıları depolayacaktır.
Dijital Uçurum ve Erişebilirlik
Metaverse ilişkin önemli zorluklardan biri de herkes için erişilebilirliğin sağlanmasıdır. Dijital uçurum, internet erişimi, teknoloji altyapısı ve dijital okuryazarlık eşitsizlikleriyle karakterizedir. Bu durum, dezavantajlı bireyleri ve toplulukları daha da ötekileştirebilecektir. Dolayısıyla, bu uçurumun üstesinden gelmek için metaverse’de eşit erişimi sağlamak önemlidir. Ayrıca, satın alınabilirlik, altyapı ve dijital beceri eğitimi konularına da dikkat edilmelidir.
Gizlilik ve Güvenlik Endişeleri
Metaverse, gizlilik ve güvenlikle ilgili önemli soruları gündeme getirmektedir. Kullanıcılar kendilerini dijital bir ortama kaptırdıkça, kişisel veriler veya bilgiler toplanır, saklanır ve potansiyel olarak risklere maruz kalır. Kişiselleştirilmiş deneyimler ile kullanıcı gizliliğini korumak arasında doğru dengeyi kurmak çok önemlidir. Ayrıca, bilgisayar korsanlığı ve kimlik hırsızlığı gibi siber güvenlik tehditleri metaverse’de daha yaygın hale gelebilmekte. Aslında bu da sağlam güvenlik önlemleri ve politikaları gerektirir.
Bu yeni dünyanın ticaret, eğlence ve eğitim gibi 3 ana faaliyeti hedef alacağı düşünüldüğünde, elbette istenmeyen şeylere neden olmamak için açık düzenlemeler ve yasalar olmalıdır. Buna ek olarak, VR ve AR cihazları gibi bu sanal dünyaya girmek için destekleyici araçların kullanımının düzenlenmesi gibi dikkate alınması gereken başka önemli noktalar da var. Bu aracı kimler kullanabilirler? Küçük çocuklar da metaverse dünyaya girmek için bu aracı veya düzenlemeleri kullanabilirler mi? Bir yaş sınırı var mı? Yoksa her yaştan insanlar metaverse girebilirler mi? Demek ki Metaverse yeni bir dünya olarak meydan okurken bu dünyanın kurucuları tarafından dikkate alınması gereken bu gibi şeyler vardır.
Dijital Bağımlılık ve Ruh Sağlığı
Metaverse’in sürükleyici doğası, dijital bağımlılık konusunda endişeleri artırmaktadır. Bu durum, ruh sağlığı üzerinde olumsuz etkiler yaratabilmektedir. Özellikle, sanal dünyada aşırı zaman geçirmek sosyal izolasyona yol açabilmektedir. Ayrıca, gerçeklikten kopma ve çeşitli psikolojik sorunlar da ortaya çıkabilmektedir. Bu nedenle, dijital sağlığın korunması çok önemlidir. Bunun yanı sıra, kullanıcıları sağlıklı metaverse kullanımı konusunda bilinçlendirmek de büyük önem taşıyor. Ayrıca, sorunlu davranışlar geliştirebilecek kişilere destek sağlanması da bu zorlukların ele alınmasında hayati önem taşımaktadır.
Dijital bağımlılık modern dünyada giderek artan bir endişe kaynağıdır ve ruh sağlığı üzerinde önemli bir etkiye sahip olabilmektedir. Nature tarafından hazırlanan bir rapora göre, sosyal medya ve dijital cihaz kullanımının ruh sağlığına zararlı olup olmadığı konusunda süregelen bir tartışma var. Ergenler bu cihazların ve özellikle de sosyal medyanın yoğun kullanıcıları olma eğilimindedir. Ergenlik çağındaki depresyon oranları, ergenlerin sosyal medya kullanımının yaygınlaştığı 2012 yılı civarında yükselmeye başlamıştır. Bazı kanıtlar, sosyal medyayı sık kullananların, az kullananlara göre daha yüksek depresyon veya anksiyete oranlarına sahip olduğunu göstermektedir.4
Eğer internete bağlı cihazların sosyal ve veri toplama işlevlerini doğru şekillerde kullanırsak, ruh sağlığını ve refahını iyileştirme becerimizde atılımlar gerçekleştirebiliriz. Gençler, internet ve sosyal medyanın faydalı kullanımı konusunda eğitilerek daha bilinçli hale getirtilebilirler.
Etik Hususlar
Metaverse, kullanıcı tarafından oluşturulan içerikler, sanal kimlikler ve sanal ekonomilerle ilgili etik zorluklar ortaya çıkarmaktadır. Telif hakkı ihlali, sanal mülkiyet hakları ve dolandırıcılık veya istismar potansiyeli gibi konuların ele alınması gerekmektedir. Metaverse içinde adil ve sorumlu davranışı sağlamak için etik kurallar ve çerçeveler geliştirilmelidir.
Sosyal Eşitsizlik ve Güç Dinamikleri
Metaverse, mevcut sosyal eşitsizlikleri ve güç dengesizliklerini çoğaltma veya artırma potansiyeline sahiptir. Dikkatli bir şekilde yönetilmezse, zengin insanların veya şirketlerin hüküm sürdüğü bir yer haline gelebilirler. Ve dahası dezavantajlı grupları daha da marjinalleştirebilirler. Toplumsal eşitsizlikleri daha da kötüleştirmekten kaçınmak için metaverse içinde kapsayıcılık, çeşitlilik ve demokratik yönetişim sağlamak için çaba gösterilmelidir.
Metaverse, gelişmiş bağlantı, yaratıcılık, öğrenme, ekonomik büyüme ve kültürler arası alışveriş için fırsatlar sunarak sosyal ve kültürel ortamımızı dönüştürme konusunda büyük bir umut vaat etmektedir. Bununla birlikte, sorumlu ve kapsayıcı bir metaverse sağlamak için ele alınması gereken önemli zorlukları da beraberinde getirmektedir. Paydaşlar bu zorluklarla aktif bir şekilde ilgilenerek metaverse’in gelişimini, potansiyel riskleri en aza indirirken olumlu etkisini en üst düzeye çıkaracak şekilde şekillendirebilirler. Bu heyecan verici dijital sınıra girerken, tüm insanlığa fayda sağlayacak bir metaverse inşa etmek için dikkatli ve net bir vizyonla hareket etmek çok önemlidir.
Metaverse Sosyal ve Kültürel Etkileri: Sonuç
Fırsatlar ve Yeni Sınırlar
Sonuç olarak bir özet yapacak olursak, metaverse dünyayla etkileşim biçimimizi dönüştürecek, evrim geçiren dijital bir ortamdır. Metaverse, sosyal etkileşim, topluluk oluşturma ve daha birçok alanda yeni fırsatlar sunmaktadır. Ayrıca sanat alanında ve girişimcilik ortamlarının gelişmesini sağlamak için de çok faydalı olacaktır.
Metaverse’in sunduğu en önemli fırsatlardan biri, sınırları aşan yeni etkileşim biçimleri yaratma gücüdür. Metaverse’te kullanıcılar dünyanın dört bir yanından başkalarıyla bağlantı kurabilirler, ortak ilgi alanlarını paylaşabilirler, projeler ve girişimler üzerinde işbirliği yapabilirler. Bu aynı zamanda yeni iş fırsatları da yaratacaktır. Metaverse aynı zamanda sürükleyici oyun deneyimleri, sanal oyunlar, giyilebilir cihazlar, avatarlar, kıyafetler ve sanal konserler gibi yeni eğlence ortamlarına da kapı açmıştır.
Zorlukları Ele Almak ve Kapsayıcılığı Sağlamak
Ancak aynı zamanda, bu metaverse dünyası bazı noktalarda bir takım zorluklar da ortaya koymaktadır. Metaverse, olumlu sosyal sonuçları desteklemesini sağlamak için ele alınması gereken bir dizi zorluk sunmaktadır. En büyük zorluklardan biri, metaverinin mevcut sosyal eşitsizlikleri ve önyargıları pekiştirme potansiyelidir. Bu durum, belirli grupların metaverse erişimden dışlanması, belirli içerik veya etkileşim türlerinin diğerlerine göre daha öncelikli olması halinde ortaya çıkabilmektedir.
Bireyler arasında ekonomik farklılıklar olduğu için teknolojiye ve dijital araçlara erişimde bazı eşitsizlikler olabilmektedir. Bir başka zorluk da metaverse’in siber zorbalık, taciz ve çevrimiçi istismar gibi sorunları tırmandırma potansiyelidir. Bu sorunlar, kullanıcıların daha fazla anonim ve birbirlerinden uzak olduğu sanal bir ortamda daha da artabilirler. Metaverse’in herkes için güvenli ve sıcak bir alan olarak kalmasını sağlamak için metaverse’teki zararlı davranışları tespit etmeye ve ele almaya yönelik sağlam sistemler geliştirmek çok önemlidir.
Metaverse Sosyal ve Kültürel Etkileri nin zorluklarını en aza indirmek için metaverse’deki zararlı davranışları belirlemeye ve ele almaya yönelik sağlam sistemlerin geliştirilmesi çok önemlidir. Bu, hem donanım hem de yazılım geliştirmede algoritmalar, çerçeveler ve politikalar aracılığıyla emniyet, gizlilik ve güvenliğin metaverse teknolojisinin özüne entegre edilmesini içerir. Daha iyi davranış biçimlerinin teşvik edilmesi ve olumlu etkileşimlerin ödüllendirilmesi de daha güvenli bir dijital geleceğin teşvik edilmesi ve Metaverse Sosyal ve Kültürel Etkinin artırılması için kilit öneme sahiptir. Bu yaklaşımlar, kullanıcıları olumlu etkileşimde bulunmaya ve zararlı eylemlerden kaçınmaya motive edebilirler. Ayrıca, istenmeyen temas, sanal para dolandırıcılığı ve gizlilik ihlalleri gibi dijital güvenlik sorunları da ele alınmalı, metaverse’de bu risklerle mücadele etmek için güçlü sistemlere duyulan ihtiyacın altı çizilmelidir (5).
Metaverse Sosyal ve Kültürel Etkileri: Referanslar ve Kaynaklar
Buana W., (2023). Metaverse: Threat or Opportunity for Our Social World? In understanding Metaverse on sociological context. Journal of Metaverse , 3 (1) , 28-33 . DOI: 10.57019/jmv.1144470. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2540998
↩︎
Zhang, X., Chen, Y., Hu, L., & Wang, Y. (2022). The metaverse in education: Definition, framework, features, potential applications, challenges, and future research topics. Frontiers in Psychology, 13, 6063. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2467111 ↩︎
Yemenici, A. D. (2022). Entrepreneurship in The World of Metaverse: Virtual or Real? . Journal of Metaverse , 2 (2) , 71-82 . DOI: 10.57019/jmv.1126135 https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fpsyg.2022.1016300/full?ref=thedigitalspeaker.com ↩︎
Twenge, J. M., Martin, G. N., & Spitzberg, B. H. (2019). Trends in US Adolescents’ media use, 1976–2016: The rise of digital media, the decline of TV, and the (near) demise of print. Psychology of Popular Media Culture, 8(4), 329 https://doi.org/10.1037/ppm0000203↩︎
Saeed Elnaj (2022) Former Forbes Councils Member,Forbes Technology Council https://www.forbes.com/sites/forbestechcouncil/2022/09/30/the-realities-and-future-of-the-metaverse/↩︎